Merkez Bankası'nın kredi büyümesini kontrol altına almak için uyguladığı politikaları devam ediyor. Faizler düşmeye başlasa da, kredi maliyetleri henüz yüksek seyrediyor. Tüketici kredisi faizleri aylık yüzde 3,79 civarında. Konut kredilerinde faizler yüksek olunca, konut almayı düşünenler faizlerin düşmesini beklemeye geçti. Muhammet Bayram, "Ev, araba almak için hala uygun zaman değil" açıklamasında bulundu.

KREDİ PİYASASI HALA YÜKSEK SEYREDİYOR

TGRT Haber TV'den 'Bilmedikleriniz' programında konuşan Muhammet Bayram'ın açıklamaları şöyle;

"Merkez Bankası, bankalara bazı sınırlamalar getirerek kredi büyümesini kontrol altında tutmaya çalışıyor. Örneğin, tüketici kredilerinin aylık büyümesini %2’nin üzerine çıkarmamalarını şart koşuyor. Bu nedenle bankalar, daha fazla kredi vermemek adına maliyetleri yükseltiyor.

FAİZLER NEDEN YÜKSEK?

Faizlerin yüksek olmasının iki temel nedeni var:

• Kredi Büyüme Sınırlamaları: Merkez Bankası, bankalara belirli kredi büyüme limitleri koyarak kredi hacmini kontrol ediyor.
• Bankaların Kar Politikası: Pandemi döneminde faizler düşürülürken, bankalar bunu tam olarak yansıtmadı. Bugün de benzer bir durum yaşanıyor. Bankalar, yüksek faiz oranlarını koruyarak karlarını artırıyor.

Bugün politika faizi %42,5 seviyesinde. Mevduat faizleri ortalama %41-43 civarında seyrederken, tüketici kredisi faizleri aylık %3,79’a kadar çıkıyor. Yıllık bazda bu oran oldukça yüksek bir maliyet oluşturuyor.

MEVDUAT FAİZLERİ BANKADAN BANKAYA NEDEN DEĞİŞİYOR?

Bankalar, müşterilerine farklı faiz oranları sunuyor. Bunun başlıca nedenleri:

• Müşterinin Banka İçin Karlılığı: Bankalar, kredi çeken, kredi kartı kullanan veya vadesiz hesaplarında yüksek miktarda para bulunduran müşterilere daha avantajlı faiz oranları sunuyor.
• Yeni Müşteri Çekme Politikaları: Bankalar, yeni müşterilere daha yüksek mevduat faizi vererek rekabet avantajı sağlamaya çalışıyor. Örneğin, “Hoş Geldin Faizi” adı altında daha yüksek faiz sunulabiliyor.
• Bankanın Günlük Nakit İhtiyacı: Bankalar, belirli dönemlerde daha fazla nakit toplamak isteyebilir. Bu da faiz oranlarını yukarı çekebilir.

KREDİ FAİZLERİ DÜŞECEK Mİ?

Şu an politika faizi %42,5 ve yıllık enflasyon %39 seviyesinde. Merkez Bankası’nın hedefi, politika faizini enflasyonun birkaç puan üzerinde tutmak. Bu doğrultuda yıl sonu enflasyonunun %24-27 seviyelerinde olması bekleniyor. Buna bağlı olarak politika faizinin de %27-30 bandına gerilemesi öngörülüyor.

Peki, bu ne anlama geliyor?

• Faizler düşmeye devam edebilir.
• Kredi maliyetlerinde kademeli bir iyileşme olabilir.
• Mevduat faizleri bir süre sonra düşüş trendine girebilir.

1 MİLYON TL’LİK MEVDUATIN GETİRİSİ 32 BİN TL

Merkez Bankası’nın faiz indirim süreci hakkında farklı senaryolar konuşuluyor. Hükümetin genel politikası, faizleri düşürmek ve toplam talebi dengelemek yönünde. Ancak vatandaşların harcamaya devam etmesi, enflasyonla mücadelede bazı zorluklar yaratıyor.

Mevduat faizleri şu an aylık %43 seviyesinde. Ancak Merkez Bankası’nın her toplantısında faiz indirimi yapması bekleniyor. Bu da mevduat getirilerinin kademeli olarak azalmasına yol açabilir. Örneğin, 1 milyon TL’lik bir mevduat yatırımı şu anda 32 gün vadede 32.000 TL net getiri sağlıyor. Ancak faizler düştükçe bu rakam da azalacaktır.

HANGİ YATIRIM ARAÇLARI DAHA CAZİP?

Faizlerin düşmesiyle birlikte yatırım araçlarında da farklı hareketler gözlemleniyor:

Borsa: 2023 yılında Borsa İstanbul, dünya genelinde en fazla kazandıran organize borsalardan biri oldu. Ancak 2024’te faizlerin yüksek olması, borsayı baskıladı. Faizler düştükçe borsa yatırımcıları yeniden hareketlenebilir.
Altın: Altının değeri, küresel ekonomik belirsizlikler ve jeopolitik riskler nedeniyle yükseliyor. ABD’de Trump’ın olası yeniden seçilmesi gibi faktörler de altın fiyatlarını etkiliyor.
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES): Devletin %30 katkı sağlaması nedeniyle BES, uzun vadeli birikim yapmak isteyenler için cazip bir yatırım aracı olabilir.

TÜKETİCİ, TAŞIT VE KONUT KREDİLERİNDE SON DURUM

Tüketici Kredileri: Şu anda bazı bankalar, yeni müşterilerine 50-60 bin TL’ye kadar sıfır faizli kredi imkânı sunuyor. Ancak genel faiz oranları aylık %3,79 seviyelerinde ve toplam geri ödeme tutarları oldukça yüksek.
Taşıt Kredileri: 400.000 TL’lik bir taşıt kredisi alındığında, toplam geri ödeme 1.265.000 TL’ye kadar çıkabiliyor. Yani yaklaşık 3 katı ödeme yapılıyor.
Konut Kredileri: Şu anda faiz oranları oldukça yüksek. Eğer bir konut ihtiyacı varsa alınabilir ancak mümkünse faizler düşünce beklemek daha mantıklı olabilir. Çünkü konut kredileri uzun vadeli olduğundan, yüksek faizle çekildiğinde maliyet çok fazla artıyor.

YILIN İKİNCİ YARISI KREDİLER DÜŞECEK

• Mevduat faizleri bir süre daha yüksek kalabilir ancak faiz indirimleriyle düşüşe geçmesi bekleniyor.
• Kredi faizleri henüz çok yüksek, ancak yılın ikinci yarısında bir miktar gevşeme görülebilir.
• Yatırım araçları arasında altın ve BES ön plana çıkarken, borsa uzun vadede kazanç sağlayabilir.
• Konut kredileri uzun vadeli olduğu için faiz düşüşleri beklenmeli.

Önümüzdeki süreçte Merkez Bankası’nın alacağı kararlar, kredi piyasasında belirleyici olmaya devam edecek. Faizlerin düşmesiyle kredi maliyetleri de azalmaya başlayabilir. Ancak şu anki yüksek faiz ortamında, kredi kullanmadan önce iyi bir maliyet analizi yapmak gerekiyor."

(TGRT)