Kuzey Makedonya devleti, anayasa değişikliğine giderek Kuzey Makedonya sınırları içinde doğanlar ile çocuklarının vatandaş olabilmesinin önünü açmıştı. Bu hamlenin arından Türkiye’de yaşayan pek çok kişi Kuzey Makedonya vatandaşlığı için girişimde bulunmuştu. Toplamda 8 bini aşkın vatandaşlık başvurusun çok küçük bir kısmına yanıt veren Kuzey Makedonya Dışışleri Bakanlığı’nın bu tutumu, ülkedeki özellikle Türk parti temsilcilerince eleştirilmişti.
Makedonya Türkleri Hak ve Demokrasi Hareketi’nin Avrupa Cephesi’nden seçilen milletvekili Salih Murat, konunun açıklığa kavuşması için vatandaşlık edinme prosedürleriyle ilgili İçişleri Bakanlığı’na sunduğu sorulara adını yanıtların kendisini endişelendirdiğini bildirdi. Yanıtların özünde eksik olduğunu ve tüm soruları kapsamadığını vurgulayan Murat, “Yasal sürelere uyulması konusundaki cevabın yokluğu endişe vericidir ve yanıt parlamenter hesap verebilirliğin temel ilkelerini karşılamamaktadır” dedi.
İçişleri Bakanlığının 2021 yılındaki değişikliklerden sonra yaklaşık 8 bin vatandaşlık başvurusu olduğunu ve 27’si olumlu, 15’i olumsuz 42 başvuruya yanıt verildiğini ifade eeden Murat, kendisini endişeye sevk eden konuları şöyle sıraladı:
• Genel başvuru sayısı 8000 olarak belirtilmesine rağmen, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları tarafından yapılan başvuruların kesin sayısı verilmemiştir
• Başvuruların çözümlenmesindeki gecikmelerin nedenleri, kurumun yasalara uygun hareket edip etmediği ve bu konudaki yasal sürelerin uygulanıp uygulanmadığı açıklanmamıştır
• Süre sorunlarının çözümü için alınan önlemler sunulmamıştır
• Tüm başvuru sahiplerine eşit muamele nasıl sağlandığı konusunda bilgi verilmemiştir.
Salih Murat, bakanlıktan gelen bu eksik yanıt, vatandaşlık verme sürecinde ciddi bir şeffaflık eksikliğine işaret etmekte ve tüm sürecin etkinliğini sorgulanır hale getirmekte olduğunun altını çizerek,
milletvekili olarak, birçok vatandaş için son derece önemli olan bu süreçle ilgili eksiksiz yanıtlar ve detaylı bilgiler talep etmeye devam edeceğini sözlerine ekledi.
Bu arada Kuzey Makedoya vatandaşlığı için Türkiye’den başvuranlar da yeterince bilgi alamamaktan şikayetçi. Avukat ve aracı kurumlara önemli miktarda ödeme yapan başvuru sahipleri, Türkiye’deki Rumeli ve Balkanlarla ilgili kurulan sivil toplum kuruluşlarının konuya gerekli hassasiyeti göstermediğini düşünüyor. Bireysel başvurular nedeniyle hem yüksek miktarda ödeme yaptıklarını hem de bilgi alma konusunda sorun yaşadıklarını ifade eden Türkiye’den başvuranlar, STK ve siyasilerden ilgi ve destek bekliyor.